Logistiek in de ‘pandeconomie’

Als er één sector de gevolgen van de coronapandemie aan den lijve heeft ondervonden, is dat wel de logistieke sector. Tegelijk staat deze sector ook aan de vooravond van een ingrijpende transitie om enerzijds aan de steeds hogere klantverwachtingen te kunnen voldoen en anderzijds de gestelde klimaatdoelen te bereiken. Samen met Addy Rijkens van PostNL België en Floris Ryon van Generix Group bespreken we de grootste trends en uitdagingen voor de logistieke sector in de huidige ‘pandeconomie’…

Welke druk heeft het coronavirus met zich meegebracht op de logistieke processen?

“Ten eerste dienden we snel op te schalen in personeelscapaciteit en magazijnruimte om aan de verhoogde vraag te kunnen voldoen,” begint Addy Rijkens. “Vervolgens was het zaak om processen zodanig in te richten dat we het kwaliteitsniveau konden behouden. Tevens nam de druk op de klantenservice toe. Meer volume resulteert in een evenredig aantal contactmomenten met klanten. Tot slot was het zaak om ervoor te zorgen dat onze ICT-structuur niet zou ‘ontploffen’ met alle gevolgen van dien.”

Ook Floris Ryon kan niet ontkennen dat corona het laatste anderhalf jaar van grote invloed is geweest en specifiek de logistieke processen heeft beïnvloed. “Normaal gesproken kunnen we zo’n 80 tot 90% van de processen binnen de standaard scope houden in onze software. Als gevolg van corona en de veranderingen in de markt, hebben we toch versneld bij veel klanten de nodige aanpassingen moeten doorvoeren. We zijn gelukkig in staat om snel te kunnen anticiperen op veranderingen. Volumestijgingen hebben dan ook nauwelijks effect: of er nu 300 of 30.000 orders gepickt worden, onze software wordt er niet warm of koud van.”

Addy Rijkens constateert nog een andere sterke ontwikkeling in België, mede ingezet door corona, en dat is het zogenaamde ‘dual-vendorship’. “Met name de grote e-commercespelers, die van oudsher met één logistiek dienstverlener samenwerken, gaan aan risicospreiding doen door twee of soms wel drie vervoerders aan te sluiten. Dat vraagt vanzelfsprekend ook de nodige aanpassingen aan de IT-structuur, maar maakt wel dat je niet meer afhankelijk bent van één logistiek dienstverlener voor al je zendingen. Ook kun je op die manier voor elke order de meest efficiënte vervoerder inschakelen.”

Wat zijn de grootste trends die worden ervaren?

In de interne logistiek neemt het proces van robotisering langzaam maar zeker de overhand de komende jaren, verwachten beide heren. Het is onvermijdelijk om in de toekomst aan de stijgende vraag te kunnen voldoen en om het tekort aan personeelskrachten te kunnen ondervangen. “Veel interne logistieke handelingen worden tegenwoordig al door robots uitgevoerd,” weet Addy Rijkens. “Robots die gestuurd worden door intelligente, zelflerende systemen.”

Neemt niet weg dat er over het algemeen ook veel energie wordt gestoken in het trainen en opleiden van personeel. “Enerzijds op nieuwe ontwikkelingen en anderzijds om de loyaliteit te vergroten en betrokkenheid te verhogen. We proberen successen te delen en samen bottom-up aan nieuwe ontwikkelingen te werken,” legt Addy Rijkens uit. Ook Floris Ryon kan zich daar bij aansluiten. “De laatste vijf jaar heeft de logistieke sector een enorme vooruitgang geboekt op het gebied van automatisering en robotisering. “Het wordt steeds moeilijker om gekwalificeerde mensen te vinden. Als je ze eenmaal hebt gevonden, is het belangrijk ze ‘vast’ te houden. Betrokkenheid creëren en successen vieren, zijn dan belangrijke elementen.”

Artificiële intelligentie en zelflerende systemen gaan er volgens Floris Ryon ook voor zorgen dat de klantenservice en de klanttevredenheid verder omhoog gaat. Maar wat zijn nu concrete voordelen van AI in de logistiek? “Aan de hand van data en zelflerende systemen kan je het logistieke proces steeds efficiënter inrichten.” Addy Rijkens geeft een praktijkvoorbeeld. “Zo kunnen systemen vandaag al schrijffouten herkennen op het adreslabel en deze binnen enkele seconden corrigeren in het juiste adres.” Floris Ryon: “Het draait inderdaad allemaal om data en het juist kunnen toepassen ervan. Dat is ook de reden dat we meer en meer interfaces voorzien zodat systemen met elkaar data kunnen uitwisselen.”

Bedrijven zijn ook bewuster geworden van de kwetsbaarheid van de supply chain. Corona heeft ervoor gezorgd dat transportprijzen de pan uitrijzen, met name als producten vanuit het verre oosten moeten komen. Men kijkt daarom steeds meer naar leveranciers binnen Europa. Die markt is nu echt aan het boomen, merken beide heren. 

Heeft e-commerce de coronapiek inmiddels bereikt?

Jazeker, klinkt het unaniem. “We merken sinds de zomermaanden al een iets dalende trend. Maar het volume zwakt slechts heel langzaam af,” stelt Addy Rijkens. “We blijven steevast op een hoger niveau dan voor corona. Dat komt vooral doordat heel veel nieuwe consumenten het gemak van e-commerce hebben ontdekt tijdens corona. En zij blijven ook na corona gewoon online bestellen.” Floris Ryon vult aan: “Daar komt nog bij dat het thuiswerken ook een blijvertje is. Dat maakt het ontvangen van pakketten thuis ook gemakkelijker.”

Tijdens corona zijn ook mooie collectieven ontstaan, waarbij ondernemers in een stadsdeel of dorp gezamenlijk een platform zijn gestart om hun producten online te brengen, vervolgt Floris Ryon. “Dat gaat natuurlijk niet meer weg. De gedragsverandering die we hebben doorgemaakt is intussen een gewenning geworden.” Addy Rijkens: “Omnichannel is de nieuwe norm voor de traditionele ondernemers met één of meerdere fysieke vestigingen. Ze moesten ook wel investeren in een digitale aanwezigheid om hun voortbestaan veilig te stellen. Al die nieuwkomers gaan hun webshop niet sluiten, het is een verrijking voor hun omzet en groei.”

Wat verwachten we van de najaarsdrukte? Zal deze anders verlopen dan vorig jaar? 

Vermoedelijk wel, meent Addy Rijkens. Hij verwacht een nog hogere piek. “Het heeft alles te maken met de nieuwe groep aan consumenten die het gemak van e-commerce tijdens corona hebben ontdekt. Ook zij worden verleid door campagnes, promoties en advertenties van webshops. De piek zal eerder starten, waarschijnlijk al vanaf begin november. Singles’ Day is daarin de aanjager.”

Steeds meer webwinkels gaan volgens de heren mee met de trend van ‘nieuwe’ feestdagen zoals Singles’ Day en Black Friday. “Ze worden ertoe gedwongen. Als ze het niet doen, missen ze de boot en lopen ze omzet mis.” Groot voordeel van deze ‘nieuwe’ feestdagen voor logistiek dienstverleners is dat de enorme piek rondom Sinterklaas en Kerst wat afvlakt. “De logistiek is gebaat bij een goede verdeling,” zegt Floris Ryon. Dat gebeurt ook wel onder lichte druk van logistiek dienstverleners, vult Addy Rijkens aan. “Door ruim vooraf het gesprek aan te gaan, proberen we het beheersbaar te houden. Laat niet alles aankomen op de laatste dag, maar zorg voor meer spreiding in promoties: begin eerder en ga langer door.”

Duurzaam bezorgen is de trend. Hoe gaat zich dit verder ontwikkelen en waar dient men rekening mee te houden?

Met de duurzaamheidsbarometer is Safeshops een initiatief gestart om continu de status van duurzaamheid in e-commerce te monitoren. Hieraan hebben zich ook de grootste logistieke dienstverleners in België gecommitteerd. De eerste resultaten zijn recent gedeeld en tonen opvallende uitkomsten, met name als het gaat om de duurzaamheidsperceptie van de consument.

De top drie van ‘wat vindt de consument belangrijk qua duurzaamheid als het gaat om e-commerce aankopen?’ wordt aangevoerd door de verpakking. De consument ergert zich aan te veel lucht en plastic in verpakkingsmaterialen. Op nummer twee staat de mate van duurzaamheid van een product en pas op drie staat het transport, de logistiek. Neemt niet weg dat vervoerders steeds meer inzetten op elektrische voertuigen en duurzame gebouwen. “We hebben een morele plicht om onze emissies te verlagen,” erkent Addy Rijkens. “Dat doen we als PostNL dan ook met onze ambitie om in 2030 alle pakketten uitstootvrij te bezorgen. Daarmee lopen we absoluut voorop in de wereld.”

IT-systemen hebben een belangrijke rol in het behalen van de duurzaamheidsambities. Als IT-softwareprovider sorteert Generix Group daar alvast op voor door bijvoorbeeld in de software een duurzaamheidsniveau te kunnen toewijzen aan zendingen door het optimaliseren van routes. “Zo kiest een bedrijf, voor de meest duurzame vervoerder. En die ontwikkelingen zullen zich steeds verderzetten. De consument zal altijd de afweging blijven maken of hij of zij een product snel nodig heeft of dat het kan wachten. De één vervangt het ander dus niet, maar er zijn wel grote synergiën te behalen bijvoorbeeld in het gebundeld aanleveren voor een efficiënte last-mile.”

Inmiddels zijn we in een andere fase binnen de economie terechtgekomen, resumeert Addy Rijkens. Hij spreekt van een ‘pandeconomie’, een samenvoeging van pandemie en economie. “Corona heeft aangetoond dat de wereld van het ene op het andere moment er heel anders kan uitzien. Bedrijven moeten daar vanuit crisismanagement veel sneller op kunnen anticiperen. Dat geldt zeer zeker ook voor de logistieke sector, want het zal niet de laatste keer zijn dat we met een dergelijke crisis te maken krijgen.”

Deelnemers:

Addy Rijkens – PostNL België

Floris Ryon – Generix Group

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*